ΑρχικήΆρθραΑγελαδινό γάλα: τι πρέπει να γνωρίζουμε πριν το επιλέξουμε από το ράφι...

Αγελαδινό γάλα: τι πρέπει να γνωρίζουμε πριν το επιλέξουμε από το ράφι του σούπερ μάρκετ;

Από την Ελένη Κουή MSc., RD., Παιδοδιαιτολόγο – Ειδική στην Παιδική Παχυσαρκία – Παιδικό Διαβήτη,

Το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα αποτελούν πολύ καλή πηγή πρωτεϊνών, υδατανθράκων, λιπιδίων, βιταμινών και μετάλλων, με κυριότερο το ασβέστιο το οποίο είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την υγεία των οστών και των δοντιών. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα παιδιά γεννιούνται αναγνωρίζοντας διατροφικά μόνο το γάλα. Όλα τα άλλα τρόφιμα και γεύσεις τις ανακαλύπτουν μεγαλώνοντας. Επισήμως, το γάλα συνιστάται να αποτελεί την μοναδική πηγή θρέψης για τα παιδιά μέχρι και τον 6ο μήνα ενώ μετετέπειτα αρχίζει να συμπληρώνεται με μικρές ποσότητες στερεών γευμάτων. Για τις μητέρες που δεν μπορούν να θηλάσουν υπάρχουν συγκεκριμένα προϊόντα σε σκόνη που αλλάζουν σύσταση και περιεκτικότητα σε θρεπτικά συστατικά ανάλογα με την ηλικία του παιδιού.

Παρόλο που το αγελαδινό γάλα και ιδιαίτερα το φρέσκο αγελαδινό είναι το πιο διαδεδομένο, υπάρχουν διάφορα είδη γάλακτος, τόσο με βάση την προέλευση τους (ζωική, φυτική) όσο με βάση τον τρόπο παραγωγής τους ή την περιεκτικότητά τους σε λίπος. Σε αυτό το άρθρο θα αναλύσουμε τα γάλατα ζωικής πρέλευσης.

Τι πραγματικά σημαίνει, λοιπόν, φρέσκο γάλα; Αρχικά, να εξηγήσουμε ότι ο όρος ήδη χρησιμοποιείται ελαφρώς καταχρηστικά, αφού στην πραγματικότητα το γάλα έχει αρμεχθεί τουλάχιστον δύο μέρες πριν φτάσει στο ράφι του σούπερ μάρκετ. Σύμφωνα λοιπόν με την υπάρχουσα νομοθεσία “φρέσκο γάλα” μπορεί να ονομάζεται μόνο το γάλα που έχει υποστεί παστερίωση. 

Το φρέσκο παστεριωμένο γάλα πρέπει να έχει επεξεργαστεί σε θερμοκρασία 71,7°C για 15 δευτερόλεπτα για να θανατωθούν οι παθογόνοι μικροοργανισμοί.  Κατά την παστερίωση σκοτώνεται το 95-99% των βακτηριδίων. Έχει διάρκεια ζωής τρεις έως πέντε ημέρες και διατηρείται πάντα στο ψυγείο. Διαχωρίζεται σύμφωνα με την περιεκτικότητά του σε λίπος σε τρεις κατηγορίες: πλήρες (με όλα τα λιπαρά – τουλάχιστον 3,25%), με χαμηλά λιπαρά (με 2% λιπαρά ή λιγότερο) και χωρίς λιπαρά. Για παιδιά ηλικίας μέχρι και 3 ετών επιτρέπεται το γάλα χαμηλών λιπαρών, ενώ γάλα χωρίς λιπαρά  επιτρέπεται από την ηλικία των 5 ετών και μετά.

Το γάλα μακράς διαρκείας ή UHT (Ultra High Temperature) θερμαίνεται σε θερμοκρασία 135°C ή και μεγαλύτερη, για τουλάχιστον 1 δευτερόλεπτο, για να καταστραφούν  οι περισσότεροι μικροοργανισμοί που περιέχει.  Διατηρείται πριν το άνοιγμά του για 6-12 μήνες εκτός ψυγείου αν έχει συσκευαστεί σε αεροστεγείς συσκευασίες. Αφού ανοιχτεί έχει την ίδια διάρκεια ζωής με το φρέσκο γάλα. Όπως και στην παστερίωση, η επίδραση της επεξεργασίας στη διατροφική ποιότητα του γάλακτος είναι μικρή, αλλά το UHT γάλα έχει χαρακτηριστική γεύση. 

Συμπυκνωμένο γάλα ή εβαπορέ είναι το νωπό γάλα που συμπυκνώθηκε στο 1/3 του αρχικού του όγκου και πρέπει να περιέχει λίπος 8% τουλάχιστον. Το μισό νερό έχει απομακρυνθεί κατά την επεξεργασία του, αλλά λόγω της αποστείρωσης έχει χάσει τις βιταμίνες B1 και C, συνεπώς έχει μικρότερη θρεπτική αξία από το γάλα διαρκείας (UHT γάλα) και ακόμη μικρότερη από το παστεριωμένο γάλα. Δεν είναι τυχαίο ότι στη λίστα προτιμήσεων των Ευρωπαίων καταναλωτών το εβαπορέ έρχεται τελευταίο, ενώ το παστεριωμένο γάλα αποτελεί την πρώτη επιλογή.

Μερικώς συμπυκνωμένο γάλα ή αφυδατωμένο είναι το γάλα που συμπυκνώθηκε στο 1/2 του αρχικού του όγκου. Το προϊόν αυτό περιέχει λίπος σε διπλάσια ποσότητα σε σχέση με το γάλα από το οποίο δημιουργήθηκε (πλήρες, ημιαποβουτυρωμένο, πλήρως αποβουτυρωμένο), κάτι που πρέπει να αναγράφεται και στην συσκευασία του. 

Το αποβουτυρωμένο γάλα είναι το γάλα που μένει νωπό μετά από την αφαίρεση του λίπους του με μηχανική επεξεργασία χωρίς καμία άλλη προσθήκη. Στην συνέχεια υφίσταται παστερίωση και διατίθεται προς πώληση. Το λίπος του δεν πρέπει να υπερβαίνει το 0,2%. 

Το ημιαποβουτυρωμένο γάλα είναι το νωπό γάλα από το οποίο αφαιρέθηκε μέρος του λίπους του χωρίς καμία άλλη προσθήκη. Στην συνέχεια υφίσταται παστερίωση και διατίθεται προς πώληση. Το λίπος του δεν πρέπει να υπερβαίνει το 1,5%-1,8%.  

Το μερικώς αποβουτυρωμένο γάλα είναι ακριβώς το ίδιο με το ημιαποβουτυρωμένο γάλα, με τη διαφορά ότι η περιεκτικότητα σε λίπος είναι μεγαλύτερη από 1,8%. Τα λιπαρά πρέπει να αναγράφονται επακριβώς στη συσκευασία του γάλακτος. 

Το βιολογικό γάλα προέρχεται από ζώα που έχουν τραφεί με ζωοτροφές βιολογικής καλλιέργειας τουλάχιστον για έξι μήνες

Άλλο είδος γάλακτος ζωικής προέλευσης και πολύ διαδεδομένο τα τελευταία χρόνια είναι το κατσικίσιο γάλα. Πολλοί είναι αυτοί που προτιμούν το τελευταίο γιατι φαίνεται να είναι πιο εύπεπτο σε σχέση με το αγελαδινό, αν και δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία που να το αποδεικνύουν. Περιέχει λίγοτερη λακτόζη και παρόμοια σύσταση με το αγελαδινό γάλα όσον αφορά στις βιταμίνες και μέταλλα. Έχει λίγο περισσότερο ασβέστιο και λιπαρά. Η τελική απόφαση μεταξύ κατσικίσιου ή αγελαδινού γάλακτος ανήκει στον καθένα ξεχωριστά! Και όταν προκειται για παιδιά, πάντα  μετά την ηλικιά των 12 μηνών, μπορεί η οικογένεια να αποφασίσει τί γάλα θα προτιμήσει.

Μη χάσετε

Πορτοκαλόπιτα

Πεντανόστιμη πορτοκαλόπιτα σιροπιαστή ή πατσαβουρόπιτα, με αφράτη υφή και πλούσια γεύση από τον Τάσο Αντωνίου!

Φαλάφελ

Αυθεντική συνταγή για φαλάφελ! Τα φαλάφελ ή ρεβιθοκεφτέδες είναι κλασική συνταγή από την κουζίνα της Μέσης Ανατολής.

Σοκολατόπιτα

Αφράτη, λαχταριστή και ζουμερή σοκολατόπιτα. Αυτή η συνταγή για εύκολη σοκολατόπιτα ετοιμάζεται μέσα σε 15 λεπτά και θυμίζει σουφλέ σοκολάτας.

Συνταγές σε 30 λεπτά

Μακαρονάδα με σάλτσα παντζαριού και φέτας

Η γλυκιά γεύση του παντζαριού σε συνδυασμό με την βελούδινη γεύση της φέτας και τη φρεσκάδα του λεμονιού δίνουν σε αυτή τη μακαρονάδα απίθανη νοστιμιά και ιδιαιτερότητα!

Μαλακά μπισκότα διπλής σοκολάτας

Αφράτα και μαλακά μπισκότα με καστανή ζάχαρη από τον Τάσο Αντωνίου. Εύκολα, γρήγορα, πεντανόστιμα μπισκότα για πρωινό και για όλες τις ηλικίες.

Σαλάτα με κινόα

Σαλάτα με κινόα από τον Τάσο Αντωνίου! Μια θρεπτική σαλάτα με κινόα, λαχανικά, ξηρούς καρπούς και ελαιόλαδο που σίγουρα θα λατρέψετε!

Ανακαλύψτε συνταγές

Τυροπιτάκια με φύλλο κρούστας

Τυροπιτάκια πανεύκολα από τον Τάσο Αντωνίου! Φτιάξτε τα πιο νόστιμα τυροπιτάκια με τραγανό φύλλο και γρήγορη γέμιση την οποία μπορείτε να εμπλουτίσετε με τα αγαπημένα σας υλικά!

Παλμιέ με ζαμπόν

Συνταγή για παλμιέ με ζαμπόν, τυρί και μουστάρδα!

Γιαουρτόπιτα με σιρόπι

Γιαουρτόπιτα σιροπιαστή από τον Τάσο Αντωνίου! Φτιάξτε την πιο ιδιαίτερη συνταγή για αρωματική, αφράτη και εύκολη γιαουρτόπιτα με σιρόπι.

Περισσότερα άρθρα

8 tips για να συντηρούμε φρέσκα τα τυριά στο ψυγείο

Πώς συντηρούμε φρέσκα τα τυριά και τη φέτα αν δεν έχουμε άλμη; Μάθετε πώς θα διατηρήσετε φρέσκο το τυρί για μέρες.

12 μοναδικές συνταγές για την Παγκόσμια Ημέρα Σοκολάτας

Οι καλύτερες συνταγές για γλυκά με σοκολάτα, ώστε να γιορτάσετε την Παγκόσμια Ημέρα Σοκολάτας με μοναδικές γλυκιές δημιουργίες!

Τα 6 μυστικά για καταπληκτική ζύμη για τάρτα

Μάθετε τα μυστικά για τις καλύτερες σπιτικές τάρτες.

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ