Ψωμί και τηγανητές πατάτες είναι τροφές που όλοι μας καταναλώνουμε και κάποιοι αρκετά συχνά ή και σε μεγάλες ποσότητες. Οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου επισημαίνοντας πως αν οι πατάτες τηγανιστούν υπερβολικά και το ψωμί ξεροψηθεί, ενδέχεται να γίνουν καρκινογόνες τροφές. Συγκεκριμένα οι μελετητές της Υπηρεσίας Προδιαγραφών Τροφίμων της Μεγάλης Βρετανίας (FSA) εξηγούν ότι ο λόγος που το υπερβολικό τηγάνισμα της πατάτας και το ψήσιμο του ψωμιού μπορεί να γίνει καρκινογόνο, (ισχύει ακόμη και για μια φέτα του τοστ που παραψήθηκε στην τοστιέρα) οφείλεται στο ακρυλαμίδιο. Το ακρυλαμίδιο είναι μια ουσία που παράγεται όταν οι αμυλούχες τροφές ψήνονται ή τηγανίζονται σε πολύ υψηλές θερμοκρασίες για περισσότερη ώρα από την ενδεδειγμένη.
Μάλιστα, σε ανακοίνωσή της, η FSA προτείνει στους καταναλωτές να βγάζουν το τοστ ή τις τηγανητές πατάτες μόλις αποκτούν το χαρακτηριστικό χρυσοκίτρινο χρώμα τους και να μην τα προτιμούν παραψημένα ή υπερβολικά τηγανισμένα, έτσι ώστε να αποφευχθεί η υπερβολική κατανάλωση του ακρυλαμιδίου. Επιπλέον, συνιστούν στους καταναλωτές να ακολουθούν μια ισορροπημένη διατροφή, να τηρούν πιστά τις οδηγίες μαγειρέματος που αναγράφονται στις συσκευασίες κατεψυγμένων προϊόντων και να διατηρούν τις πατάτες εκτός ψυγείου, σε δροσερό και σκιερό μέρος, αφού με τον τρόπο αυτό μειώνεται το ποσοστό του ακρυλαμιδίου.
Τι είναι, όμως, το ακρυλαμίδιο; Το ακρυλαμίδιο είναι μια φυσική ουσία που εμπεριέχεται σε αρκετές τροφές και θεωρείται ένα φυσικό προϊόν που παράγεται κατά το μαγείρεμα. Το ακρυλαμίδιο γίνεται επικίνδυνο όταν αμυλούχες τροφές μαγειρεύονται στους 120o C και άνω για περισσότερη ώρα από αυτή που πρέπει, αφού τότε αυξάνεται το ποσοστό του. Διάφορες μελέτες που έγιναν από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Ελέγχου Τροφίμων (EFSA) έχουν δείξει ότι το ακρυλαμίδιο είναι τοξικό για το DNA μας και είναι υπεύθυνο για νευρολικές παθήσεις και καρκίνο. Αν και οι μελέτες έχουν γίνει σε ζώα, οι επιστήμονες θεωρούν ότι τις ίδιες παθήσεις μπορεί να εμφανίσουν κι οι άνθρωποι, αν κι ακόμα δεν είναι σε θέση να εξακριβώσουν το ποσοστό του ακρυλαμιδίου που μπορεί να απορροφήσει χωρίς συνέπειες ο ανθρώπινος οργανισμός. Επιπλέον,το ακρυλαμίδιο εμπεριέχεται και στον καπνό του τσιγάρου, με συνέπεια οι καπνιστές να είναι περισσότερο εκτεθειμένοι στις βλαβερές επιπτώσεις κατανάλωσης του ακρυλαμιδίου.
Ήδη στον τομέα της παραγωγής τροφίμων γίνονται προσπάθειες να μειωθεί η ποσότητα ακρυλαμιδίου στις επεξεργασμένες τροφές. Ταυτόχρονα, επειδή το ακρυλαμίδιο είναι μια ουσία άγνωστη στο ευρύ κοινό, η FSA ξεκίνησε στη Μεγάλη Βρετανία μια εκστρατεία ενημέρωσης όποι Ολυμπιονίκες και κάτοχοι του χρυσού μεταλλίου προτρέπουν το κοινό να “αναζητήσει το χρυσό”, εννοώντας το χρυσαφί χρώμα που πρέπει να έχουν οι σωστά τηγηνισμένες πατάτες.