Από την Άννα Ευθυμίου,
Οι τρόποι μας στο τραπέζι, επίσημο ή φιλικό, μπορούν να κρίνουν πολλά. Δείτε το αλλιώς: είναι μια ευκαιρία να αναδείξετε την προσωπικότητά σας, την ανατροφή σας, την επαγγελματική σας εξέλιξη ή ακόμα και την κατάκτηση του άνδρα/της γυναίκας των ονείρων σας. Όσα περισσότερα γνωρίζετε για το savoir vivre στο τραπέζι, τόσο το καλύτερο.
– Η υποδοχή
- Αν διοργανώσετε επίσημο δείπνο στο σπίτι με προσκεκλημένους σημαντικούς συνεργάτες, συναδέλφους, τον προϊστάμενο ή το διευθυντή σας, να είστε σίγουροι ότι η επιτυχία της βραδιάς θα εξαρτηθεί από το πώς θα γκρουπάρετε τις παρέες – δηλαδή ανάλογα το επάγγελμα ή τις ηλικίες.
- Υποδεχθείτε τους προσκεκλημένους με τις απαραίτητες χειραψίες και κάντε τις συστάσεις ανάμεσα σε όσους δεν γνωρίζονται.
- Αν πρόκειται να παρευρεθείτε σε φιλικό κάλεσμα, το ότι σας έχει προσκαλέσει η ξαδέλφη ή ο κολλητός δεν είναι δικαιολογία να καθυστερήσετε μία ώρα. Η επιτρεπτή καθυστέρηση είναι ένα τέταρτο της ώρας, καθώς και ένα ακόμα τέταρτο για την εύρεση πάρκινγκ.
– Το δώρο
- Στο επίσημο δείπνο, οι καλεσμένοι σας οφείλουν να φέρουν λουλούδια μαζί με ένα μπουκάλι καλό κρασί ή άλλο αλκοολούχο ποτό. Το savoir vivre επιτάσσει μάλιστα όσους δεν φέρουν λουλούδια να καλέσουν τις επόμενες 48 ώρες για να ευχαριστήσουν τους οικοδεσπότες για τη βραδιά.
- Στα φιλικά δείπνα δεν πηγαίνουμε με άδεια χέρια. Τα λουλούδια είναι σπάνια, ωστόσο δώρα-μπαλαντέρ είναι τα εκλεπτυσμένα γλυκά, ένα αλκοόλ ή ένα μικρό αντικείμενο για το σπίτι.
– Πού καθόμαστε στο τραπέζι
- Στο επίσημο τραπέζι περνά πρώτη η οικοδέσποινα η οποία ορίζει τη θέση των καλεσμένων. Το πού ακριβώς θα τοποθετηθεί ο καθένας είναι ένας γρίφος, τον οποίο θα αφήσουμε στην φαντασία της οικοδέσποινας. Το σίγουρο είναι ότι αν είστε προσκεκλημένος, δεν θα καθίσετε στη θέση που σας γυάλισε χωρίς να ρωτήσετε πρώτα.
- Αν είστε εσείς η οικοδέσποινα, υπάρχει ένας γενικός κανόνας savoir vivre που θα σας βγάλει ασπροπρόσωπες. Οι οικοδεσπότες κάθονται αντικριστά, είτε στην κεφαλή είστε στη μέση του τραπεζιού. Δεξιά της οικοδέσποινας τοποθετείται ο γηραιότερος ή ο σημαντικότερος από τους άνδρες καλεσμένους. Αριστερά τοποθετείται ο δεύτερος σε ιεραρχία κ.ο.κ. Θυμηθείτε ότι οι γυναίκες εναλάσσονται με τους άνδρες στο τραπέζι. Στα δεξιά του οικοδεσπότη θα καθίσει η σύζυγος του γηραιότερου ή σημαντικότερου άρρενα καλεσμάνου.
- Αν το τραπέζι περιλαμβάνει συγγενικά πρόσωπα, η μαμά και η πεθερά κάθονται πάντα δεξιά από την οικοδέσποινα.
– Επί του σερβιρίσματος
- Στα επίσημα δείπνα, θα δούμε μπροστά μας στο τραπέζι μια διπλωμένη λινή πετσέτα η οποία δεν αποτελεί μέρος του ντεκόρ. Αφού την ξετυλίξει πρώτη η οικοδέσποινα, ακολουθούμε το παράδειγμά της και την απλώνουμε στα γόνατά μας. Τη χρησιμοποιούμε για να σκουπιστούμε κατά τη διάρκεια του γεύματος και δεν ζητάμε χαρτοπετσέτα.
- Όταν ξεκινήσουν να σερβίρονται οι πρώτες πιατέλες, σε καμία περίπτωση δεν ορμάμε στο αγαπημένο μας χοιρινό με τα μαχαιροπίρουνα, έτοιμοι για ανελέητο τσιμπούσι. Υπάρχει συγκεκριμένη σειρά σερβιρίσματος, τουλάχιστον στα επίσημα τραπέζια: πρώτη σερβίρεται η κυρία δεξιά του οικοδεσπότη. Δεύτερη η κυρία στα αριστερά του. Σειρά έχουν οι υπόλοιπες κυρίες του τραπεζιού. Τέταρτη η οικοδέσποινα. Πέμπτος ο καλεσμένος που κάθεται στα δεξιά της. Έκτος ο καλεσμένος στα αριστερά της. Στη συνέχεια ακολουθούν οι υπόλοιποι κύριοι του τραπεζιού, ενώ τελευταίος πάντοτε μένει ο οικοδεσπότης.
- Όταν έρθει η σειρά σας, χρησιμοποιείτε τα μαχαιροπίρουνα της πιατέλας και βάζετε στο πιάτο σας μια φυσιολογική μερίδα. Σε περίπτωση που το φαγητό δεν είναι ένα από τα αγαπημένα σας, και πάλι θα πρέπει να σερβιριστείτε έστω με μια μικρή ποσότητα (αλλά όχι και ελάχιστη) για να μην προσβάλλετε την οικοδέσποινα, είτε βρίσκεστε σε επίσημο είτε σε φιλικό δείπνο.
-Πώς χρησιμοποιούμε το μαχαιροπίρουνο
- Στα επίσημα δείπνα, κυρίως στα καλά εστιατόρια θα δείτε μπροστά σας πολλά πιάτα, μαχαιροπίρουνα και ποτήρια. Μην αγχωθείτε καθόλου, το παρακάτω σχεδιάγραμμα είναι διαφωτιστικό για τους πρωτάρηδες στο fine dining. Στο αντίστοιχο πιάτο τοποθετούμε το αντίστοιχο ορεκτικό ή κυρίως, το αντίστοιχο κρασί στα ποτήρια κ.ο.κ.
- Σειρά έχει ο τρόπος που κρατάμε τα μαχαιροπίρουνα, ο οποίος, αν είναι κομψός, θα αφήσει τις καλύτερες εντυπώσεις για εμάς στους συνδαιτημόνες. Όταν ολοκληρώσουμε το γεύμα, τοποθετούμε το μαχαίρι και το πιρούνι το ένα δίπλα στο άλλο μέσα στο πιάτο, με τα δόντια του πιρουνιού να κοιτάζουν προς το πιάτο και την κόψη του μαχαιριού προς το πιρούνι.
-Πώς τρώμε
- Το ψωμί κόβεται πάντα σε μικρές μπουκίτσες με την άκρη των δαχτύλων και ποτέ με μαχαιροπίρουνο.
- Η σαλάτα τρώγεται μόνο με πιρούνι.
- Τα βουτήγματα στις σάλτσες και τα ντιπ επιτρέπονται μόνο δεν έχουμε φέρει στο στόμα μας το ψωμί ή το κριτσίνι. Αφού τα δαγκώσουμε, απαγορεύεται δια ροπάλου η δεύτερη “βούτα”, είτε βρισκόμαστε σε επίσημο είτε σε φιλικό τραπέζι.
- Αν το μενού της βραδιάς περιλαμβάνει σούπα, μπορούμε να την απολαύσουμε είτε φέρνοντας στο στόμα τη μύτη του κουταλιού είτε ρουφώντας αθόρυβα από το πλαϊνό χείλος του κουταλιού.
- Τα σπαγγέτι τυλίγονται σε μικρές ποσότητες, κυκλικά, στο πιρούνι. Ποτέ δεν χρησιμοποιούμε κουτάλι.
- Οι πατάτες κόβονται με το πιρούνι και όχι με το μαχαίρι.
- Όταν κόβουμε το κρέας, προσέχουμε ώστε οι κινήσεις του αγκώνα μας να είναι απαλές και όχι βίαιες.
-Μερικά γενικά tips
- Όταν ολοκληρωθεί το γεύμα (ή και κατά τη διάρκεια), θεωρείται ύψιστη αγένεια το κάπνισμα στο τραπέζι. Αν πρέπει να κάνετε το τσιγάρο σας, πρέπει οπωσδήποτε να ζητήσετε την άδεια των συνδαιτημόνων σας.
- Αν διοργανώνετε φιλικό δείπνο στο σπίτι σας, τα συνήθη πιάτα που θα σας βγάλουν ασπροπρόσωπους είναι σαλάτα, δύο ορεκτικά, το κυρίως, ένα επιδόρπιο, φρέσκο ψωμί, καλό κρασί και ένα ποτό για το τέλος.
- Με το τέλος του δείπνου, το σωστό είναι να προσφερθούν οι καλεσμένοι σας να δώσουν χείρα βοηθείας για το μάζεμα του τραπεζιού. Αν δεν το κάνουν, δυστυχώς θα επωμιστείτε μόνοι σας το βάρος.