Από την Άννα Αμπατζή,
Γεωπόνος – Φυτοπροστασία, διαμόρφωση και συντήρηση κήπων
Ο Απρίλιος και κυρίως ο Μάιος είναι η κατάλληλη εποχή για να φυτέψουμε το αγαπημένο μας κολοκυθάκι. Το κολοκυθάκι ανήκει στην οικογένεια των Κολοκυνθοειδών (Cucurbitaceae), υπάρχουν αρκετές ποικιλίες και υβρίδια με καρπούς που διαφέρουν ως προς το χρώμα (πράσινα ή κίτρινα),το σχήμα (κυλινδρικά, σφαιρικά, αχλαδόμορφα) και την ανθεκτικότητα σε ασθένειες. Ορισμένες γνωστές ποικιλίες είναι οι Ambassador, Bambino, Gold Rush και το στρογγυλό ανοιχτόχρωμο της Νίκαιας. Επίσης πολύ ενδιαφέρον εγχώριο ανοιχτόχρωμο είδος είναι τα κομποκολόκυθα, μια πρώιμη, πολύ παραγωγική ποικιλία με καρπούς πράσινου ή λευκοπράσινου χρώματος, όπως και τα υπόλευκα κολοκυθάκια Θεσσαλονίκης.
Τα κολοκυθάκια θέλουν ζεστό, ηλιόλουστο και προστατευόμενο μέρος. Αναπτύσσονται καλύτερα σε γόνιμο χώμα το οποίο έχει σκαλιστεί με μπόλικη καλοχωνεμένη κοπριά ή κομπόστα. Η καλύτερη εποχή φύτευσης είναι στις αρχές του καλοκαιριού, από Μάιο έως και Ιούνιο, μπορείτε όμως να αρχίσετε να σπέρνετε από τα μέσα της άνοιξης σε σπορείο, σε ηλιόλουστη γωνιά μέσα στο σπίτι και όταν το έδαφος ζεσταθεί μπορείτε να μεταφυτέψετε τα φυντανάκια σε εξωτερικό χώρο ή σε μεγάλη ζαρντινιέρα.
Πώς φυτεύουμε τα κολοκυθάκια
Επιλέγουμε την ποικιλία που θα καλλιεργήσουμε ανάλογα με τη χρήση (τηγανητά κολουκυθάκια, βραστό κολοκυθάκια, κολοκυθάκια για γεμιστά). Μια εύκολη ποικιλία είναι το κομποκολόκυθο, ένα θαμνώδες φυτό κατάλληλο για όλες τις μαγειρικές χρήσεις και σχετικά πρώιμο, αφού συγκομίζεται σε 6-7 εβδομάδες από την φύτευσή του.
Προετοιμάζουμε το χώμα φύτευσης αναμιγνύοντας μια ποσότητα κοπριάς ή κομπόστα (περίπου 2 λίτρα για κάθε φυτό) και προσθέτουμε 2 κ.σ. ασβέστιο ανά φυτό. Η έλλειψη ασβεστίου στο κολοκυθάκι είναι πιθανό να δημιουργήσει στο κάτω μέρος των καρπών μια ξηρή καστανή κηλίδα, καταστρέφοντας τα κολοκυθάκια. Ανακατεύουμε καλά όλα τα υλικά και είμαστε έτοιμοι για την φύτευση. Αφαιρούμε τα σποριόφυτα από τις κυψέλες πολύ προσεκτικά ώστε να μην τραυματιστούν και τα φυτεύουμε στους λάκκους που έχουμε κάνει (υπολογίζουμε 50 -70 εκ. απόσταση μεταξύ τους, ανάλογα την ποικιλία). Έπειτα σκεπάζουμε τα φυτά με χώμα, χωρίς να το πιέσουμε μετά την φύτευση. Όταν αγοράζουμε σποριόφυτα, επιλέγουμε μεγάλα εύρωστα φυτά ύψους 15-20 εκ. που έχουν βγάλει τρια-τέσσερα φύλλα και οι ρίζες τους έχουν απλωθεί μέχρι τα εξωτερικά τοιχώματα της μπάλας από χώμα.
Φροντίδα
Μόλις τα κολοκυθάκια και οι καρποί μεγαλώνουν και ωριμάζουν, πρέπει να τα ποτίζουμε τακτικά. Είναι βασικό να μην τα αφήσουμε το χώμα να στεγνώσει από υγρασία. Όσο μεγαλώνουν τα φυτά μας, αφαιρούμε τα παλιά φύλλα της βάσης τους που αρχίζουν να κιτρινίζουν, ώστε να αερίζονται καλύτερα, αλλά και να προλάβουμε τυχόν προσβολές από παθογόνα. Η λίπανση με εκχύλισμα φυκιών κάθε 20 ημέρες τους δίνει την απαραίτητη δύναμη για την συνέχεια της ανάπτυξης και παραγωγής τους. Επίσης, θυμηθείτε να τοποθετήσετε μια πέτρα κάτω από τα κολοκύθια που ωριμάζουν για να μην σαπίσουν στο χώμα.
Αν διαπιστώσουμε τα φυτά μας προσβολή από μελίγκρα (έντομα που προσβάλλουν τα φυτά), ψεκάζουμε με σαπουνόνερο. Θα το φτιάξουμε διαλύοντας 2 κ.σ. πράσινο σαπούνι τριμμένο και 1 κ.σ. μπλε οινόπνευμα σε 1 λίτρο νερό).
Διατροφική αξία
Το κολοκύθι είναι ένα λαχανικό πολύ φτωχό σε θερμίδες (15 kcal ανά 100 γρ.) και μεγάλη περιεκτικότητα σε νερό (94%) γι’αυτό είναι κατάλληλο για δίαιτα. Δεν περιέχει άλατα και είναι φτωχό σε βιταμίνες σε αντίθεση με τα λουλούδια του που είναι πλούσια πηγή βιταμίνης Α, η οποία είναι απαραίτητη για την υγεία του δέρματος και των ματιών μας. Τέλος, ένα μυστικό νοστιμιάς είναι ότι τα κολοκυθάκια είναι νοστιμότερα όσο είναι μικρά. Όσο πιο πολύ μεγαλώνουν, αρχίζουν να βγάζουν σπόρους, χάνουν την γεύση τους και την τρυφερή υφή τους.