Όταν ακούμε τη λέξη δημητριακά, το πρώτο που μας έρχεται στο μυαλό είναι το πρωινό. Μπορούμε, όμως, να μαγειρέψουμε με δημητριακά νόστιμες και υγιεινές συνταγές; Ναι, αφού το κριθάρι, το πλιγούρι και το σιτάρι είναι δημητριακά με μεγάλη θρεπτική αξία, που καλλιεργούνται από τοπικούς παραγωγές και που μπορούν να μαγειρευτούν με αρκετούς τρόπους. Επιπλέον, οι συνταγές με τα συγκεκριμένα δημητριακά απευθύνονται και σε χορτοφάγους, ενώ είναι κατάλληλες και σε περιόδους νηστείας.
- Αγορά και διατήρηση
Μπορούμε να τα βρούμε σε μεγάλα σούπερ μάρκετ, σε παντοπωλεία ή καταστήματα με βιολογικά ή υγιεινά προϊόντα, ενώ αφού τα αγοράσουμε τα διατηρούμε σε ένα σκοτεινό και δροσερό μέρος. Τα αποθηκεύουμε σε γυάλινα δοχεία και βαζάκια.
Το κριθάρι έχει ευχάριστη γεύση και πλούσιο σε φυτικές ίνες. Αγοράζουμε, κατά προτίμηση, κριθάρι αναποφλοίωτο, δηλαδή το κριθάρι με σκούρο χρώμα, όχι μόνο γιατί είναι πιο νόστιμο και υγιεινό, αφού περιέχει περισσότερες ίνες, αλλά και επειδή το συγκεκριμένο είναι ελληνικής παραγωγής. Το πλιγούρι το βρίσκουμε σε τρεις μορφές: χονδρό, ψιλό και μέτριο και είναι πλούσιο σε υδατάνθρακες και σε φυτικές ίνες. Το στάρι το βρίσκουμε μονόκοκκο ή δίκοκκο, το γνωστό ως ζέα.
Μαγειρεύουμε με δημητριακά
- Το κριθάρι μπορούμε να το γευτούμε σε ψωμί κριθαρένιο ή στα λεγόμενο κρίθινα παξιμάδια και κουλούρια. Αν θέλουμε να το μαγειρέψουμε, το καταναλώνουμε μόνο βρασμένο, ενώ πρέπει πριν το βράσιμο να το αφήσουμε να μουλιάσει για σχεδόν 8 ώρες, όπως ακριβώς και τα όσπρια. Για το σωστό βράσιμο του κριθαριού, η αναλογία που πρέπει να τηρήσουμε είναι 1 φλιτζάνι κριθάρι προς 3 φλιτζάνια νερό ή ζωμό. Αφού το ρίξουμε στην κατσαρόλα και πάρει μια βράση, πρέπει να το ξαφρίσουμε και να το αφήσουμε να βράσει για τουλάχιστον 1 ώρα μέχρι να μαλακώσει αρκετά. Μπορούμε να προσθέσουμε το κριθάρι στις σαλάτες μας, σε διάφορες σούπες αντικαθιστώντας το ρύζι ή να φτιάξουμε ένα κριθαρότο με μανιτάρια, σπανάκι και φέτα, με γαρίδες ή και με χωριάτικα λουκάνικα και γραβιέρα. Όπως και να μαγειρέψουμε το κριθάρι, πρέπει να προσέξουμε να το ανακατεύουμε διαρκώς γιατί κολλά εύκολα.
- Το πλιγούρι μπορούμε να το μαγειρέψουμε ή να το καταναλώσουμε και ωμό. Στη δεύτερη περίπτωση, το μόνο που πρέπει να κάνουμε είναι να το αφήσουμε να μουλιάσει σε χλιαρό προς ζεστό νερό για 30 περίπου λεπτά, προσέχοντας να βάλουμε 2 φλιτζάνια νερό για 1 φλιτζάνι πλιγούρι. Αν προτιμήσουμε να το μαγειρέψουμε, δεν χρειάζεται να το μουλιάσουμε. Το βράζουμε με αναλογία 1 φλιτζάνι πλιγούρι προς 2 φλιτζάνια νερό ή ζωμό. Ωμό μπορούμε να το προσθέσουμε σε σαλάτες ή στα γεμιστά, αντί για ρύζι ή να το συνδυάσουμε με διάφορα λαχανικά ή μανιτάρια. Με το πλιγούρι, φτιάχνουμε πιλάφι άσπρο ή με σάλτσα ντομάτας, ντολμάδες ή το βάζουμε σε διάφορα μείγματα με κρέας ή κιμά, ενώ μπορούμε να το σερβίρουμε ως συνοδευτικό σε λεμονάτα ή κοκκινιστά της κατσαρόλας.
- Το καταναλώνουμε πάντα βρασμένο και μπορούμε να το διατηρήσουμε για αρκετές μέρες στο ψυγείο ή για μερικούς μήνες στην κατάψυξη, αποθηκεύοντάς το στις ειδικές σακούλες τροφίμων ή σε πλαστικά σακουλάκια. Το βράζουμε προσθέτοντας 6 φλιτζάνια νερό ή ζωμό για 1 φλιτζάνι σιτάρι και το αφήνουμε να μαγειρευτεί για περίπου 2 ώρες. Αν το έχουμε μουσκέψει πριν το βράσουμε, ο χρόνος μαγειρέματος είναι περίπου 1 ώρα. Το ανακατεύουμε πολύ προσεκτικά για να μη διαλυθεί, ενώ προσέχουμε να μην το παραβράσουμε γιατί θα χυλώσει. Το σιτάρι το προσθέτουμε στα κλασικά γεμιστά, μπορούμε να το κάνουμε πιλάφι ή να το προσθέσουμε σε σούπες αντί για ρύζι.